Lễ hội Xa Mã - Rước kiệu Đình Hoàng Châu - di sản văn hoá phi vật thể quốc gia độc đáo vùng duyên hải Bắc Bộ
Lễ hội Xa Mã - Rước kiệu Đình Hoàng Châu, xã Hoàng Châu, huyện Cát Hải có cách đây khoảng 300 năm, được bảo tồn, gìn giữ qua nhiều biến thiên lịch sử. Lễ hội được tổ chức trong 03 ngày, từ ngày mùng 09 tháng 6 âm lịch nhằm tưởng nhớ công lao của Liễu Hạnh công chúa, Đô Nguyên Soái Tuyên Nghi Chi thần và Phó Nguyên Soái Duy Bùi Chi thần. Đồng thời cầu mong một năm mưa gió thuận hòa, mùa cá bội thu.
Khác với các lễ hội khác, lễ hội Xa Mã từ xưa đã được tổ chức vào mùa gió Nam, mưa lũ nhiều. Phần Lễ gồm các nghi thức: Tế cáo yết, tế chính và tế an vị. Đồ tế không thể thiếu xôi trắng và các sản vật địa phương. Phần hội là nghi thức rước kiệu và xa mã.
Lễ hội Xa Mã - Rước kiệu Đình Hoàng Châu, xã Hoàng Châu, huyện Cát Hải có cách đây khoảng 300 năm, được bảo tồn, gìn giữ qua nhiều biến thiên lịch sử. Lễ hội được tổ chức trong 03 ngày, từ ngày mùng 09 tháng 6 âm lịch nhằm tưởng nhớ công lao của Liễu Hạnh công chúa, Đô Nguyên Soái Tuyên Nghi Chi thần và Phó Nguyên Soái Duy Bùi Chi thần. Đồng thời cầu mong một năm mưa gió thuận hòa, mùa cá bội thu.
Khác với các lễ hội khác, lễ hội Xa Mã từ xưa đã được tổ chức vào mùa gió Nam, mưa lũ nhiều. Phần Lễ gồm các nghi thức: Tế cáo yết, tế chính và tế an vị. Đồ tế không thể thiếu xôi trắng và các sản vật địa phương. Phần hội là nghi thức rước kiệu và xa mã. Trong đó, các nam quan, nữ quan tham gia rước kiệu phải là những người chưa kết hôn, gia đình không có tang. Điểm nhấn của lễ hội là xa mã (còn gọi là thi kéo ngựa gỗ), tái hiện cảnh rèn luyện, tập trận của binh sĩ xưa. Xa mã là 2 giá xe bằng khung gỗ chắc chắn, có thể di chuyển. Mỗi giá có 4 bánh xe gỗ. Trên giá xe có ngựa chiến gỗ, thân to, vững chắc, có dây cương, yếm hoa, cổ đeo lục lạc. Hai đội tham gia thi là giáp Đông và giáp Đoài. Mỗi đội từ 12 - 15 người, trang phục quần ống chẽn, đầu chít khăn kiểu đầu rìu màu xanh hoặc đỏ để phân biệt với nhau. Khi có hiệu lệnh từ vị chủ quản, hai ngựa gỗ được điều khiển khéo léo, nhịp nhàng theo người chỉ huy mỗi giáp.
Bên nào muốn giành giải thưởng phải kéo ngựa chạy đủ 3 vòng, không chạm vạch, không làm tổn thương đến Xa mã, đối phương và các thành viên trong đội. Phần thưởng thắng cuộc là lộc phẩm của Hội đình.
Lễ hội Xa Mã - Rước kiệu Đình Hoàng Châu không chỉ mang nét đẹp văn hóa đặc sắc của ngư dân vùng biển mà còn góp phần giáo dục truyền thống và tình yêu quê hương, đất nước, bảo vệ vững chắc biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Duy Tân tổng hợp. Ảnh internet
